Den Haag 21 juni 2004
Beste Andries,
Waarom heb je 't steeds over een dialoog? Ik wil alleen maar mijn zin doordrijven. (ondanks m'n Duitse afkomst wil ik 'n beetje ironie zo nu + dan nog wel door de vingers zien.....)
Nog even wat uitleg betr. de presentatie: de reden dat ik de beeldende communicatie zoveel mogelijk wil beperken, is dat er al genoeg beeldend gecommuniceerd gaat worden. Als 't goed is wordt de tafel op zich als constructie tamelijk overheersend, en ik heb geen zin/ m'n fragiele ego heeft geen zin om nog moeite te doen de versiering op andermans taart te zijn. Iedereen gaat zich toch esthetisch te buiten, zullen wij dan maar de inhoud dekken?
En of het dan kunst is....Jij ziet ruimte voor vrijheid van interpretatie als 'n belangrijke kwaliteit van kunst. Maar die vrijheid is er alleen voor de toeschouwer. De kunstenaar dient in zijn formulering zo helder en eenvoudig mogelijk te blijven voor zichzelf.
Een kunstwerk is een soort dictatuur waarvan de precieze invulling democratisch bepaald mag worden.
En in het geval van de GEM presentatie scheppen wij de grenzen waarbinnen geïnterpreteerd mag worden.
Wij vervullen ieder de plicht om onze verschillende culturen op z'n breedst, z'n rijkst en eervolst te tonen. Volgens de Qur'an: 'God heeft jullie als man en vrouw, als naties en stammen geschapen, opdat jullie elkaar leren kennen.'
Diversiteit is een godsgeschenk, en wat van God komt zal ik met heel mijn wezen verdedigen.
--------------------
Wat ik hoop is dat we ons niet ertoe laten verleiden om, voor een overzichtelijker presentatie, onszelf meer als elkaars tegenpool op te stellen dan waar is: Westers v.s. Oosters/ religieus v.s. agnostisch. De raakvlakken zijn waarschijnlijk interessanter en misschien groter dan de verschillen.
De synthese heeft al plaatsgevonden: ik ben opgegroeid hier in 't westen, heb eerder kennis gemaakt met Nietschze dan met de Qu'ran: jouw Griekse filosofen zijn opgeleid geweest in Egypte en er zit meer Arabisch en Indonesisch in je Nederlands dan je misschien denkt.
De Amerikaans-palestijnse hoogleraar Edward Said heeft zeer verhelderend geschreven over de hybride aard van huidige staten: na eeuwen en eeuwen van machtswisselingen, volksverhuizingen, kolonisatie, is werkelijk geen enkele natie die op raciale of culturele puurheid aanspraak zou kunnen maken, behalve misschien een enkel Siberisch geitenhoedersdorpje of een paar Afrikaanse stammen...
De wereld is niet pas sinds het vliegtuig of internet 'n dorp geworden. Wat jij het 'Westers' Joods-Christelijk/Grieks gedachtengoed noemt is natuurlijk ook gewoon 'Oosters'...De belangrijke canonisaties in de kerk zijn tot stand gekomen toen 'de kerk' nog een bonte verzameling was in Klein-Azie. Het werk van Aristoteles e.a. is tot ons gekomen dankzij de inspanningen van Islamitische, Joodse en Christelijke geleerden aan 't hof van 't Kalifaat van Baghdad.
Dante's “Divina Commedia' dankt haar compositie aan Islamitisch bronnenmateriaal...
--------------------
Wat betreft de diversiteit binnen de Islam: het doet me verdriet: werkelijk verdriet, dat juist degenen die bidden tot een enkele ondeelbare almacht zo moeilijk tot consensus kunnen komen over wereldser zaken, zich zo verliezen in kinderachtig en vrouwelijk geredetwist, zich zo vastklampen aan religieuze identiteit dat ze de innerlijke betekenis uit 't oog en hart verliezen, zoals bij het eeuwenoude schisma tussen Sunni en Shia, Ahmadia, Ismaliya, etc.
Dit gekoppeld aan een volstrekt zinloze nationale, soms zelfs provinciale (mensen uit Tangia zijn slechte mensen; vraag maar aan mensen uit Essaouira) trots, maakt dat je lang moet gaan wachten voordat Moslims eendrachtig naar buiten treden.
Bovendien maakt gewelddadige bezetting van Palestina, en de langdurige steun van de V.S. daarvoor, dat velen hun goedkeuren uitspreken over gewelddaden die volgens de daders het eind van de bezetting tot doel hebben. En de wanhopige trots van de minder bedeelde, gevoed door propaganda van corrupte regeringen, laat geen ruimte voor zelfkritiek.
(En het is begrijpelijk. Ikzelf moet ook altijd van triestheid lachen wanneer Nederland zich moreel verontwaardigt, terwijl in de regering nagenoeg dezelfde politieke partijen zitten die 50 jaar terug weigerden Indonesië z'n onafhankelijkheid te gunnen. Tot de V.S. dreigden de Marshall-hulp stop te zetten. Denk je echt dat de volkeren die eeuwenlang de wrange bijsmaak van de 'vruchten der Westerse cultuur' geproefd hebben, het serieus nemen wanneer wij we ze vertellen hoe hun politieke systeem in te richten? Eerst werden ze ondanks verlichting en Humanisme uitgebuit, nu wordt hen uit naam van datzelfde weer wat anders opgedrongen. Terwijl een land als Indonesië z'n eigen democratische traditie heeft in 't zogenaamde 'Adat'-systeem. Het is beter om op en land de inheemse gewassen te cultiveren, dan uitheemse omstandigheden na te bootsen zodat importgewassen er kunnen groeien).
En om verdere misverstanden te voorkomen; er bestaan wellicht landen waar 'n meerderheid van de bevolking zegt Moslim te zijn, landen waarvan de regering een bepaalde interpretatie van religie aan z'n bevolking oplegt, maar islamitische landen, waar sociale zorg en rechtvaardigheid hand in hand gaan om een op het geloof gegronde staat te creëren; die ken ik niet.
--------------------
Hiermee wil ik ook meteen een eind maken aan de politisering van deze correspondentie; over politiek en Islam is het beter met anderen schrijven. Ik denk zelden over Islam als staatsvorm; dat is een taak die weggelegd zou zijn voor Moslimse politici, wanneer zij een land te besturen hebben waarvan het volk ook 'n leiderschap verlangt wat uit 't geloof voortkomt...
En ik weet niet of ik ernaar verlangen zou, in een land te leven waar ik verplicht ben om op de juiste tijden tijden m'n gebed in acht te nemen, niet omdat ik lui ben, maar omdat ik nu, vrijwillig, vijfmaal per dag God eer en weet, dat ik dat doe uit liefde.
ik zou niet graag die wetenschap als motivatie, vervangen zien door angst. Dus zelfs secularisatie, scheiding van staat en geloof is voor mij 'n middel tot verfijning van mijn religieuze beleving, en nooit een doel op zich.
--------------------
Overigens heb ik niet mijn geloofsovertuiging door openbaring verkregen. De bevoorrechten die zo tot geloof zijn gekomen , dat waren allen profeten; mijn geloofsbeleving bestaat slechts in het aanvaarden van de openbaring, die hen ten deel is gevallen, als waarheid.
die aanvaarding maakt niet dat ik iets weet wat jij niet weet, of dat mijn receptieve vermogen meer is aangescherpt dan het jouwe.
Evenmin heb ik de ijdele hoop om ooit te zullen kennen, wat niet gekend kan worden. Het volstaat mij , te geloven dat er is, waaraan kennis niet mogelijk kan zijn.
En dat jij niet eert, wat ik blindelings als gids verkies te eren,is begrijpelijk. Ieder van ons heeft vanuit dezelfde twijfel en onwetendheid andere conclusies getrokken...
En ik wens te geloven dat God, in zijn genade, jou daarom ook het voordeel geeft van jouw twijfel en onwetendheid. Voorlopig.
--------------------
Ik denk ook, dat als nuancering het doel is, Bush beter buiten beschouwing kan blijven. Straks ga ik nog dingen schrijven die me alsnog als terrorist zouden aanmerken....
--------------------
Met excuses aan de metafoorpolitie.
RBN